آجر سنتی چیست؟
آجر جزو پرکاربرد ترین مصالح ساختمانی و همچنین سازگار با طبیعت می باشد که قدمت هزار ساله دارد.
در زمان قدیم از خشت برای ساخت پناهگاه جهت در امان بودن از سرما و گرما استفاده می کردند. اما امروزه آجر با پخت خشت در دمای بالا که مقاومت و استحکام آن را افزایش می دهد، تولید می گردد.
از آجر سنتی در نمای داخلی و خارجی بنا، کف محوطه، سفت کاری، پله ها و سایر مکان ها استفاده می شود.
در بازسازی و تعمیر ساختمان های قدیمی و تاریخی و همچنین در ساخت بنا با طرح و معماری سنتی مانند مساجد از آجر سنتی استفاده می شود.
آجرهای سنتی به بناها جلوه زیبا و طبیعی می دهد و همچنین به زیبایی شهر کمک می کند.
آجر خشتی سنتی یکی از پر مصرف ترین مصالح برای پوشش کف در طراحی داخلی و خارجی می باشد،.که امروزه در اکثر پیاده روها، کف ساختمان ها و رستوران های سنتی از آجر فرش سنتی استفاده می شود و همچنین از این آجر برای پوشش کف حیاط و آلاچیق و… استفاده می شود.
نمونه آجر سنتی کف را مشاهده می کنید:
استفاده از آجر در طراحی داخلی، سبب ایجاد حس و حال خاصی در فضا می شود. همچنین سبب ایجاد فضایی طبیعی، گرم و سنتی می گردد.
نمونه تصاویر پروژه های کار شده با آجر خشتی سنتی در نمای داخلی:
آجرنما از زمان باستان تا کنون در معماری ایرانی وجود داشته است به همین دلیل استفاده از آجر خشتی در نمای خارجی بنا، سبب ایجاد یک فضای نوستالژیک می‌شود.
همچنین یادآور چیدمان سبک روستیک (روستایی و سنتی) است.در نتیجه بکارگیری آن می تواند شما را از محیط صنعتی و ماشینی شهری دور کند و یادآور محیط روستایی آرام باشد. کاربرد فراوان آجر قدیمی (سنتی) در مساجد، کاروانسرا ها و بناهای قدیمی می باشد.
آجر سنتی براساس ابعاد و کاربرد به سه دسته ی کلی تقسیم شده است:
- آجر سنتی قزاقی
- آجر لعابدار
- آجر ماشینی
آجر قزاقی از کهن ترین آجرهای سنتی ایران است. در زمان ورود قزاق ها به ایران، قزاق ها سربازخانه هایشان را با نوعی آجر با ابعاد ۵*۱۰*۲۰ می ساختند و بعد از آن این آجرها به آجر قزاقی معروف شد.
رایج ترین آجر خشتی (سنتی)، آجر قزاقی است که امروزه در نمای ساختمان های مدرن نیز استفاده می شود.
رنگ آجر قزاقی به مدت زمان و دمای کوره ای که آجر در آن پخته می شود بستگی دارد. آجر قزاقی در رنگ های زرد، نارنجی، پوست پیازی، خاکی، قرمز و قرمز اخرایی تولید می شود.
آجر سنتی قزاقی به چهار گروه مختلف تقسیم شده است:
- آجر پلاک قزاقی
- آجر کف فرش قزاقی
- آجر قزاقی رستیک
- آجرهای طرح دار قزاقی
وجود لعاب روی آجر خاصیت صیقلی به آن می دهد و از نفوذ آب و مواد شیمیایی جلوگیری می کند. کیفیت لعاب های استفاده شده روی آجر با گذشت زمان، استقامت و رنگ پریدگی آن مشخص می شود.
میزان جذب آب طبق استاندارد ایران برای آجر سنتی حداکثر ۲۰% و حداقل ۸% مجاز می باشد.
کاربرد آجر سنتی لعابدار
از آجر سنتی لعابدار در نمای داخلی و خارجی مساجد، ساخت محراب، رستوران های سنتی و بازسازی ساختمان های قدیمی و تاریخی استفاده می گردد. از مزایای استفاده از آجر لعابدار می توان به زیبا شدن، افزایش مقاومت و استحکام ساختمان اشاره کرد.
آجر ماشینی با نام آجر سوراخ دار هم شناخته می شود. بر روی سطح هر آجر ۸ یا ۱۰ سوراخ با قطرهای ۱٫۵ تا ۲ سانتی متر وجود دارد. آجر ماشینی در بازار ایران با نام های آجر هشت یا ده سوراخه شناخته شده است.
وجود سوراخ های موجود در سطح آجر، باعث می شود ملات به طور عمودی در آجر نفوذ کرده و همین امر سبب افزایش استحکام دیوار می شود. از این آجر در ساخت دیوارهای حمال استفاده می شود.